Το χαμένο τζαμί
Το μουσουλμανικό τέμενος Γερί Παζάρ Μεϊντάν βρισκόταν στην κεντρική πλατεία της Ξάνθης, με τον πύργο του ρολογιού να αποτελεί τμήμα του. Περιφερειακά της πλατείας υπήρχαν επίσης ένα ιμαρέτ (πτωχοκομείο), ένα ιεροσπουδαστήριο, η έδρα του «καϊμακάμη» (ανώτερου αξιωματούχου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας) και ένα λουτρό, τα οποία μαζί με το τέμενος δημιουργούσαν ένα θρησκευτικό και διοικητικό σύνολο γύρω από την πλατεία, το λεγόμενο «κουλιγιέ». Κατά τη διάρκεια της πρώτης βουλγαρικής κατοχής, το 1912, το τζαμί μετατράπηκε σε εκκλησία, ενώ το 1913 δόθηκε ξανά στη μουσουλμανική κοινότητα της πόλης. Εντέλει κάηκε και στη συνέχεια κατεδαφίστηκε κατά τη διάρκεια της δεύτερης βουλγαρικής κατοχής, το 1941-44. Εκτός από το ρολόι, κανένα από τα υπόλοιπα κτίρια δεν σώζεται σήμερα. Από την περίτεχνη είσοδο του τεμένους που απεικονίζεται στη φωτογραφία, δε σώθηκε παρά μόνο η επιγραφή, η οποία βρίσκεται πλέον στο γειτονικό τέμενος Σουννέ.
Δημιουργός: Άγνωστος
Προέλευση: Περιοδικό “Θρακικά Χρονικά”, τεύχος 45, 1991,σελ. 19
Πηγή κειμένου: Χρύσα Μελκίδη, Τα μουσουλμανικά μνημεία της Ξάνθης, Αθήνα, 2007, σελ. 150.